پروپوزال یا پیشنهاده اولین متن مکتوبی است که شما در راه نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد یا دکترای خود باید بنویسید. در هنگام نوشتن پروپوزال باید موضوع خود برای نوشتن پایان نامه را پیشنهاد دهید و با ارایه دلیل های علمی ثابت کنید که این موضوع ارزش پژوهش دارد.
در مجموعه آموزش های پایان نامه نویسی آقای مترجم، پیش از این درمورد انتخاب موضوع پایان نامه، جستجوی مقاله و دریافت مقاله برای پایان نامه صحبت کردیم. امروز به آموزش نوشتن پروپوزال می پردازیم.
پروپوزال برای پایان نامه کارشناسی ارشد، پایان نامه دکتری، طرح پژوهشی و پروژه های کاری نوشته می شود. متناسب با هدف و مخاطب نوع نگارش پروپوزال اندکی تفاوت خواهدداشت. اما زیربنای اصلی نوشتن همه پروپوزال ها شبیه است. در بیشتر دانشگاه ها فرم پروپوزال از پیش تهیه شده است و شما باید بخش های مختلف آن را کامل کنید. آن چه در این مطلب به آن می پردازیم، نگارش پروپوزال دانشگاهی است.
1. مقدمه پروپوزال
در مقدمه، پیش‌زمینه‌ای از پیشنهاد ارایه می‌شود و موضوع برای مخاطب، که ممکن است با موضوع آشنا باشد یا کاملا از آن بی‌اطلاع باشد، معرفی می‌شود. باید موضوع را برای مخاطبان خود توضیح دهید و روشن کنید چرا این موضوع مهم است و چرا می خواهید پایان نامه خود را درباره این موضوع بنویسید. در مقدمه باید در خصوص ایده کلی پروپوزال خود توضیح دهید.
2. طرح مسئله پژوهش
در این بخش باید توضیحات جامع و کامل تری درباره موضوع خود ارایه دهید. بخش های مختلف موضوع را توضیح دهید و ساختار فصل ها و بخش های پایان نامه را مشخص کنید. ممکن است این ساختار تا هنگام دفاع از پایان نامه تغییر کند، نگران نباشید. ساختار کلی و فرضی خود را براساس اطلاعاتی که هم اکنون دارید تنظیم کنید.
3. اهداف و ضرورت پژوهش
در این بخش باید توضیح دهید که هدف شما از انجام این پژوهش چیست. چه مسئله ای را می خواهید حل کنید. مسئله ای که می خواهید به آن بپردازید چه اهمیتی دارد. اگر این پژوهش انجام نشود چه ضررهایی در پی خواهد داشت؟ یا جامعه هدف از چه نفع هایی محروم خواهد ماند؟
4. پیشینه پژوهش
کتاب ها، مقاله ها و پایان نامه هایی که پیش از این درمورد موضوع شما نوشته شده اند را به دقت بخوانید و بررسی کنید. در این بخش باید همه این منابع را به ترتیب زمانی بنویسید و سپس توضیح دهید پژوهش شما چه تفاوتی با آن ها دارد. آیا نقصی که در منابع پیشین بوده را رفع خواهید کرد؟ آیا پژوهش را در زمان یا مکان جدیدی خواهید آزمود؟ آیا نظریه پژوهش های پیشین را تکمیل یا رد می کنید؟
- منابعی که در این بخش می آورید باید از نظر علمی معتبر باشند، فهرست کردن منابع بی اعتبار هیچ کمکی به شما نمی کند و باعث می شود داورها توانایی علمی شما را رد کنند.
- نکته مهم دیگر یادداشت برداری دقیق از منابع است. بعضی از دانشجویان فکر می کنند منابع مورد استفاده در نگارش پیشینه پژوهش دیگر برایشان استفاده ای ندارد، به همین دلیل یادداشت برداری های دقیقی ندارند و در مراحل بعدی پژوهش برای یافتن هر نکته دچار مشکل می شوند.
اگر منابع پیشینه پژوهش شما به انگلیسی هستند، می توانید ترجمه روان و دقیق آن ها را به آقای مترجم بسپارید.
5. منابع مورد نیاز
در این بخش باید به منابعی که برای انجام پژوهش خود نیاز دارید بپردازید. پژوهش شما به چه میزان اعتبار نیاز دارد؟ توقع دارید دانشگاه چه میزان از این اعتبار را تامین کند؟ چقدر زمان برای انجام پژوهش خود نیاز دارید؟ آیا می توانید در زمان محدودی که دارید پژوهش را به سرانجام برسانید؟
6. روش پژوهش
در این بخش به روش مورد نیاز پژوهش خود بپردازید. توضیح دهید که چگونه می خواهید پژوهش کنید. از چه کسانی می خواهید کمک بگیرید. روش ها و ابزار جمع آوری اطلاعاتی که به آن ها نیاز دارید کدامند؟ جامعه آماری مورد نیاز چه ویژگی هایی دارد و چگونه قابل دسترسی است؟ داده ها را چگونه تحلیل خواهید کرد و چگونه نتیجه گیری می کنید؟ روش پژوهش خود را از کتاب های روش تحقیق کپی نکنید، بلکه با زبان خود به توضیح روش بپردازید.
7. پرسش های پژوهش
پرسش های پژوهش در ابتدای پروپوزال نمی آیند اما در اصل در ابتدای مسیر تحقیق قرار دارند. شما باید پرسش هایی در ذهن داشته باشید، با توجه به این پرسش ها به مطالعه هدفمند بپردازید و سپس براساس مطالب به دست آمده از مطالعه خود فرضیه ها ی پژوهش را بنویسید و پروپوزال خود را تنظیم کنید. اگر پرسش ها سست و بی اساس باشند، بنیان همه پژوهش شما بی اساس خواهد شد. تعداد پرسش های پژوهش 3 تا 5 پرسش است و نباید با «آیا» آغاز شود.
8. فرضیه های پژوهش
فرضیه های پژوهش براساس مطالعات مقدماتی ما در جواب به پرسش های پژوهش نوشته می شوند. هر فرضیه در پاسخ به یک پرسش پژوهش است و باید در شماره گذاری نیز این مسئله رعایا شود. بی توجهی به بخش پرسش ها و فرضیه های پژوهش باعث ایجاد مشکل های فراوانی در هنگام نوشتن پایان نامه می شود.
9. منابع
منابعی که در نگارش پروپوزال از آن ها کمک گرفته اید را به دقت در این بخش بیاورید. در نگارش منابع امانت دار باشید، اگر از منبعی استفاده کرده اید حتما آن را ذکر کنید. منابعی را که مورد استفاده شما نبوده اند در فهرست منابع پروپوزال خود نیاورید.
نکته های مهم در هنگام نگارش پروپوزال
- یک پروپوزال معمولا از 3 تا 10 صفحه است. تعداد صفحه به مقطع تحصیلی و رشته شما بستگی دارد.
- پروپوزال را حتما به صورت تایپ شده و روی یک صفحه آ چهار تحویل دهید.
- از زیاده گویی بپرهیزید.
- از کپی کردن بپرهیزید. بهتر است همه جمله های پروپوزال را با انشای خود بنویسید.
مطلب امروز آقای مترجم درمورد نگارش پروپوزال یکی از گام های اساسی در راه نوشتن پایان نامه است. با مطالعه مجموعه مطالب آقای مترجم درباره پایان نامه نویسی، پژوهش را به امری شیرین و جذاب خود برای خود تبدیل کنید.
