مهارت‌های لازم برای مترجم تخصصی و ترجمه متن‌های تخصصی

تسلط به زبان انگلیسی برای ترجمه متن‌های تخصصی انگلیسی کافی نیست!
مترجمان تخصصی باید یک قدم جلوتر روند و مهارت‌های دیگری را هم یاد بگیرند. از اصول نگارش فارسی و مهارت‌های کامپیوتری گرفته تا اطلاعات تخصصی در رشته مورد نظر و آشنایی با اصطلاح‌های آن. 

با مطالعه این مطلب می‌توانید مهارت خود را در حوزه ترجمه تخصصی افزایش دهید.

مهارت‌های لازم برای ترجمه تخصصی مقاله، کتاب و متن تخصصی

تسلط بر مهارت‌های زیر باعث می‌شود به راحتی بتوانید متن‌های تخصصی را ترجمه کنید.

آشنایی با موضوع تخصصی مقاله، کتاب و متن

آشنایی با موضوع تخصصی متن انگلیسی مزیت‌های زیر را به همراه دارد:

  • معنی جمله‌ها را به درستی متوجه می‌شوید و مفهوم آن‌ها را به طور صحیح به مخاطب منتقل می‌کنید در نتیجه خطاهای ترجمه‌تان کاهش می‌یابند. 
  • تسلط بر موضوع متن باعث می‌شود ترجمه‌تان روان باشد و به صورت تحت‌الفظی ترجمه نکنید.
  • اگر با موضوع متن تخصصی آشنا باشید لازم نیست زمان زیادی را صرف سرچ بکنید پس سرعت ترجمه کردن‌تان افزایش می‌یابد.

برای آشنایی با موضوع تخصصی متن انگلیسی بهتر است زمانی را اختصاص دهید و درباره آن موضوع در اینترنت جست‌وجو کنید. آشنایی با اصطلاحات تخصصی متن نیز می‌تواند به شما کمک کند موضوع و مفهوم متن را درک کنید.

   توانایی ریسرچ و پژوهش

گاهی با موضوع متن تخصصی انگلیسی آشنایی دارید اما طی متن، موضوع جدیدی (مثلا فرضیه جدیدی) وجود دارد که برای ترجمه باید مفهوم آن را به خوبی متوجه شوید.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره موضوع جدید باید توانایی ریسرچ و پژوهش‌تان را بهبود دهید. 

راهکارهای زیر به شما کمک می‌کنند راحت‌تر بتوانید درباره موضوع جدید، اطلاعات مناسب به دست آورید:

  • جست‌وجو در پایگاه داده‌های معتبر مانند گوگل اسکالر (google scholar)، ساینس دایرکت (Sciencedirect)، امرلاد (Emerald) و …
  • مطالعه مقاله‌های فارسی در پایگاه داده‌هایی مانند نورمگز، مگ‌ایران و …
  • استفاده از کلیدواژه‌های مرتبط با موضوع هنگام ریسرچ
  • استفاده از کلیدواژه‌های متنوع و هم‌معنی هنگام ریسرچ

 توانایی پیدا کردن معنی کلمه‌های تخصصی 

هنگام ترجمه متن‌های تخصصی انگلیسی باید بتوانید به سرعت برای اصطلاحات و کلمه‌ها معادل‌ دقیق پیدا کنید. تکنیک‌های زیر به شما کمک می‌کنند ترجمه مناسبی برای کلمه‌های تخصصی انگلیسی پیدا کنید.

  • استفاده از ابزار جست‌وجوی پیشرفته گوگل
  • مراجعه به سایت‌های دانشگاهی
  • استفاده از ویکی‌پدیا
  • انجام سرچ انگلیسی و استفاده از خلاقیت

تمام راهکارهای بالا و نحوه استفاده از آن‌ها در مطلب «5 ترفند برای یافتن معنی فارسی کلمه‌های تخصصی انگلیسی» توضیح داده شده‌اند.

مهارت‌های فن ترجمه که مترجم‌های تخصصی نیاز دارند

اگر می‌خواهید متن تخصصی انگلیسی را ترجمه کنید یا می‌خواهید به عنوان مترجم تخصصی فعالیت کنید، یادگیری مهارت‌های زیر بسیار به شما کمک خواهند کرد.

  ارزیابی کیفیت ترجمه 

ارزیابی کیفیت ترجمه، باعث می‌شود ترجمه‌تان از جنبه‌های مختلفی بررسی شود و عیب‌ها و نواقصش تا حد زیادی کاهش پیدا کند. به همین خاطر بهتر است هنگام ترجمه متن تخصصی از معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه استفاده کنید. این معیارها عبارت‌اند از:

  • انتقال درست معنا و دقیق‌بودن ترجمه
  • خوانا‌یی و روان‌ بودن 
  • نبود ابهام، رعایت قواعد دستوری و علائم نگارشی
  • پیوستگی و چیدمان متن

  تسلط بر زبان مبدا و مقصد

برای درک کامل متن تخصصی باید بر ساختار و لغات زبان مبدأ تسلط داشته باشید و برای اینکه بتوانید مفهوم مطلب را به خوبی به زبان مقصد ترجمه کنید، باید ساختار زبان مقصد را بشناسید.

برای تسلط بر زبان مبدا و مقصد میزان مطالعه خود را (هم به زبان فارسی و هم انگلیسی) افزایش دهید و هنگام مطالعه به ساختار جمله‌ها و نوع کلمات و کاربرد آن‌ها دقت کنید. سعی کنید روزانه زمانی را صرف مطالعه کنید تا به مرور تسلط‌‌‌تان بر زبان فارسی و انگلیسی بیشتر شود. 

  داشتن نگارش مناسب و حفظ لحن مطلب 

قبل از ترجمه هر متن تخصصی باید لحن آن را مشخص کنید و ترجمه را با همان لحن ارائه دهید. مثلا اگر لحن مطلب رسمی است باید با استفاده از لغت‌ها و اصطلاحات رسمی در زبان مقصد لحن رسمی را به مخاطب نشان دهید.

بهتر است با کلمه‌ها و عباراتی که مخصوص هر لحن است آشنا شوید تا هنگام ترجمه بر حسب نیاز از آن‌ها استفاده کنید و لحن را به خوبی به مخاطب منتقل کنید.

   حفظ ساختار مطلب 

هنگام ترجمه باید به ساختار مطلب مثل پاراگراف‌بندی و ساختار جملات دقت کنید. پاراگراف‌بندی باید با روند معنایی متن هماهنگی داشته‌باشد و خواننده را سردرگم نکند.

پس باید ساختار متن را حفظ کنید، تمام قسمت‌های آن را ترجمه کنید و مطلبی از آن کم یا به آن اضافه نکنید.

مهارت‌های کلی که هر مترجم تخصصی نیاز دارد

یادگیری مهارت‌های کامپیوتری، مشتری‌مداری و توجه به جزئیات باعث می‌شود فرآیند ترجمه ساده‌تر و با کیفیت بهتری پیش رود.

 مهارت‌های کامپیوتری

داشتن سرعت تایپ مناسب و استفاده از نرم‌افزارهای حافظه ترجمه جزء مهارت‌های لازم برای مترجم‌ها هستند.

  • سرعت تایپ مناسب 

سرعت تایپ مناسب باعث می‌شود مترجم‌های تخصصی پروژه‌های بیشتری انجام دهند و درآمد بالاتری نیز به دست آورند. علاوه بر این، سرعت تایپ بالا باعث می‌شود فرآیند ترجمه سریع انجام شود و بیش از حد طولانی و خسته‌کننده نشود.

شما نیز می‌توانید برای افزایش سرعت تایپ از تکنیک زیر استفاده کنید:

برای تایپ سریع باید تایپ ده انگشتی را بیاموزید تا بتوانید با همه انگشتان به کل صفحه کلید دسترسی داشته‌باشید و به مکان حروف نگاه نکنید. برای اجرای تایپ ده انگشتی به شکل زیر دقت کنید و بر اساس رنگ‌های مشخص شده تشخیص دهید هر یک از انگشتان‌تان باید روی کدام دکمه قرار بگیرد.

  • استفاده از نرم‌افزارهای حافظه ترجمه و مترجم‌یار

هنگام ترجمه به عبارت‌ها و کلمه‌هایی برمی‌خورید که بارها در متن تکرار شده‌اند و باید هربار آن‌ها را تایپ کنید. بعضی مواقع این عبارت‌ها طولانی هستند و تایپ آن‌ها وقت زیادی از شما می‌گیرد.
نرم‌افزارهایی وجود دارند که کلمه‌ها و عبارت‌ها را به همراه معنی‌شان ذخیره می‌کنند پس می‌توانید هنگام ترجمه از آن‌ها استفاده کنید.
با ذخیره این کلمات و ترجمه آن‌ها در نرم‌افزارهای حافظه ترجمه می‌توانید با یک کلیک آن‌ها را به متنتان اضافه کنید. 

 توجه به جزئیات

اگر در متن اعداد و ارقام، فرمول، واحدهای پولی و واحدهای اندازه‌گیری وجود دارد، جدا از دستور زبان باید درستی و دقت آن‌ها را بررسی کنید. شاید این موارد مربوط به مهارت شما در ترجمه نشود ولی خطا در چنین جزئیاتی می‌تواند اعتماد مخاطب را نسبت به شما از بین ببرد.

مهارت‌های مشتری‌مداری که مترجم‌های تخصصی نیاز دارند

مشتری‌مداری یکی از ویژگی‌هایی است که صاحبان تمام کسب‌وکارها به آن نیاز دارند. مترجم‌های تخصصی نیز زمانی که به عنوان فریلنسر فعالیت می‌کنند باید از طریق راهکارهای زیر، این ویژگی را در خودشان تقویت کنند.

مهارت ارتباط با مشتری‌ها

برای برقراری ارتباط مناسب با مشتری‌ها ابتدا باید یاد بگیرید چگونه اعتماد مشتری را به خود جلب کنید تا پروژه‌اش را به شما بسپارد.
اولین کار ایجاد رابطه‌ای دوستانه و بر پایه اعتماد ولی در عین حال مسئولانه است. 

برای این کار نیاز است رزومه‌ای کامل و خلاصه‌ای از ویژگی‌های شخصیتی‌تان را ارائه دهید. مشتری با مطالعه این موارد خیلی راحت‌تر می‌تواند به شما اعتماد کند.

خوش قول‌بودن و انجام کار در مهلت مقرر

یکی از ویژگی‌هایی که باعث می‌شود یک مترجم مشتری‌های بیشتری نسبت به دیگران داشته‌باشد، تحویل پروژه‌ها در زمان مقرر یا حتی زودتر از موعد است. 

این کار نشان می‌دهد شما برای زمان و کار مشتری ارزش قائل هستید. مشتری هم در این شرایط اعتبار بیشتری به شما می‌دهد. هم‌چنین باعث می‌شود برای پروژه‌های آینده باز هم سراغ شما بیاید.

محفوظ نگه‌داشتن اسناد و اطلاعات

هر مشتری که پروژه‌ای را به دست شما می‌سپارد در واقع به شما اعتماد می‌کند و یکسری اطلاعات را در اختیارتان می‌گذارد. حتی ممکن است این اطلاعات شخصی یا محرمانه باشند. پس خیلی مهم است که این اطلاعات را نزد خود محفوظ نگه دارید و در جایی از آن‌ها صحبت نکنید.

جمع‌بندی

در این مطلب با مهارت‌های متفاوتی که هر مترجم تخصصی باید بر آن‌ها مسلط شود آشنا شدیم. مترجم تخصصی باید به موضوع تخصصی متن مسلط باشد و بتواند در مورد آن تحقیق و مطالعه کند. 

هر مترجم باید با توجه به معیارهایی که توضیح دادیم توانایی ارزیابی کیفیت ترجمه خود را داشته‌باشد. نگارش مناسب، حفظ لحن و ساختار متن هم از دیگر نکاتی است که باید در نظر بگیرد.

داشتن مهارت‌های ارتباط با مشتری مثل تحویل پروژه‌ها در زمان مقرر به مشتری نشان می‌دهد برای او ارزش قائل هستید و با این کار اعتمادش را جلب می‌کنید. 

مطالب مرتبط