اگر زمان زیادی است که وارد حوزه مترجمی شدید و در این زمینه تجربه کسب کرده‌اید احتمالا الان تصمیم دارید سطح خود را ارتقاء دهید و به سطوح پیشرفته برسید.
به‌طور کلی مترجمان برای تبدیل‌شدن به مترجمی حرفه‌ای باید مهارت‌های زیادی را یاد بگیرند، به نکات مهم‌تر و جزئی‌تری دقت کنید و به مهارت‌هایتان قبلی‌شان بیش از پیش مسلط شوند. در این مطلب راهکارهای تبدیل‌شدن به مترجم حرفه‌ای را می‌خوانید.
ویژگی‌های فنی مورد نیاز مترجم حرفه‌ای
یکی از عواملی که مترجم‌های حرفه‌ای را از مترجم‌های معمولی متمایز می‌کند، تسلط بر مهارت‌های فنی است. مهارت‌ها و ویژگی‌های فنی مترجم حرفه‌ای عبارت‌اند از:
تسلط کامل بر اصول و قواعد گرامری زبان مبدا و مقصد
اولین و مهم‌ترین ویژگی مترجم حرفه‌ای تسلط کامل به اصول و قواعد گرامری زبان مبدأ و مقصد است. درک مفهوم متن مبدأ برای ترجمه ضروری است و به همین دلیل مترجمان باید بر اصول زبان مبدأ مسلط باشند. هم‌چنین انتقال همان مفهوم به زبان مقصد نیز نیازمند تسلط بالا به زبان مقصد است تا مترجم‌ها بتوانند اصول و قواعد ترجمه را به خوبی رعایت کنند.
توانایی مترجم حرفه‌ای در جملهبندی روان و دقیق هنگام ترجمه
مترجمان باید هنگام ترجمه جملهبندی درست و دقیقی داشته‌باشند. جمله‌های زبان مقصد نباید با قواعد زبان مبدأ نوشته‌شوند. مترجمان مبتدی بعد از ترجمه کامل، هنگام بازخوانی متن سعی می‌کنند جملات آن را تصحیح کنند ولی مترجمان حرفه‌ای و پیشرفته باید بتوانند همزمان با ترجمه، جملات روان و دقیقی ارائه دهند.
توانایی مترجم حرفه‌ای در پیداکردن معنی کلمه‌های تخصصی
مترجم‌های تخصصی و حرفه‌ای از راهکارهای زیر برای پیدا کردن معنی کلمه‌های تخصصی استفاده می‌کنند.
- جست‌وجو در اینترنت
بهترین راه برای پیداکردن معادل کلمه‌های تخصصی جست‌وجو در اینترنت است. می‌توانید کلمه مورد نظر را جستجو کنید و در مقالات با موضوع مرتبط به‌دنبال معادل آن کلمه تخصصی باشید. جستجوی پیشرفته گوگل هم یکی دیگر از روش‌های معادل‌یابی است.
- استفاده از دیکشنری‌های تخصصی
دیکشنری‌های تخصصی زیادی هستند که معادل عبارت‌ها و اصطلاحات تخصصی رشته‌های مختلف را ارائه می‌دهند. در ابتدا سعی کنید به‌دنبال یک دیکشنری تخصصی خوب باشید. در اکثر دیکشنری‌ها باید اول رشته تخصصی را انتخاب کنید و با واردکردن کلمه مورد نظر معادل آن را مشاهده کنید.
چگونگی استفاده از ابزار جست‌وجوی پیشرفته گوگل (Advanced Search) و تکنیک‌های استفاده از دیکشنری‌های تخصصی را می‌توانید در ویدیوی زیر مشاهده کنید.
اگر علاقه دارید با تمام راهکارهای پیدا کردن معنی کلمه‌های تخصصی انگلیسی آشنا شوید، مطلب «5 ترفند برای یافتن معنی فارسی کلمه‌های تخصصی انگلیسی» را مطالعه کنید.
استفاده از جدیدترین فناوری‌های حوزه ترجمه
یک مترجم حرفه‌ای از جدیدترین فناوری‌های حوزه ترجمه آگاهی دارد و حین کار از آن‌ها استفاده می‌کند.
- نرم‌افزارهای حافظه ترجمه و مترجم‌یار
مترجمان حرفه‌ای برای افزایش سرعت و دقت ترجمه از نرم‌افزارهای حافظه ترجمه و مترجم‌یار مثل ترادوس استفاده می‌کنند. هنگام ترجمه این نرم‌افزارها به‌صورت همزمان ترجمه شما را ذخیره می‌کنند. با این کار هنگام تایپ عبارت‌ها یا جمله‌های تکراری، نرم‌افزار ترجمه آن را به شما پیشنهاد می‌دهد و نیازی به تایپ دوباره آن ندارید.
- قابلیت کلیپ‌برد ورد مخصوص استفاده مترجم حرفه‌ای
با قابلیت کلیپ‌برد نرم‌افزار ورد می‌توانید عبارت‌ها یا کلمه‌هایی که فکر می‌کنید در طول متن خیلی تکرار می‌شوند را در حافظه آن ذخیره کنید و بعد با انتخابشان از ستون کلیپ‌برد آن‌ها را به متن اضافه کنید. با این قابلیت می‌توانید در وقت‌تان صرفه‌جویی کنید.
داشتن سرعت بالا هنگام ترجمه
مترجمان حرفه‌ای سرعت بالایی در ترجمه دارند. یک مترجم حرفه‌ای به‌طور میانگین می‌تواند در هر ساعت بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه ترجمه کند.با دو روش زیر می‌توانید سرعت‌تان را بالا ببرید.
- تایپ ده انگشتی
مهارت تایپ ده انگشتی به مترجمان حرفه‌ای کمک می‌کند با قرارگیری درست دست‌ها روی صفحه‌کلید به همه حروف دسترسی داشته‌باشند و نیازی نباشد به جای حروف نگاه کنند.
- استفاده از شورت‌کات‌های ورد
با دانستن شورت‌کات‌ها هنگام تایپ نیازی نیست از موس استفاده کنید. استفاده از موس خیلی وقت‌گیر است و اگر برای کارهایی مثل بلد‌کردن و سلکت کردن از شورت‌کات استفاده کنید، سرعت‌تان دوبرابر می‌شود.
ویرایش متن در زمان مناسب
بهترین زمان ویرایش متن بعد از اتمام ترجمه است. در ابتدای ترجمه هنوز با موضوع کلی متن آشنا نیستید و ممکن است بعضی معادل‌ها درست انتخاب نشوند ولی بعد از اتمام کار به موضوع اشراف کامل دارید و می‌توانید خطاها را اصلاح کنید.
در صورتی که متن شما طولانی است می توانید ویرایش را مثلا بعد از هر پنج صفحه ترجمه انجام دهید و معادل هایی که شک دارید را هایلایت کرده و بعد دوباره چک کنید.
مترجمان حرفه‌ای معمولا خیلی دقیق ترجمه می‌کنند و زمان زیادی را برای ویرایش صرف نمی‌کنند.
ارزیابی کیفیت ترجمه
ارزیابی کیفیت ترجمه توسط خود مترجم یکی از ویژگی‌های مهم مترجمان پیشرفته است. مترجمان حرفه‌ای با توجه به معیارهایی مثل انتقال درست معنا و مفهوم، روان‌بودن متن، درست‌بودن قواعد دستوری و املای کلمات باید کیفیت ترجمه خود را ارزیابی کنند.
مدل‌های مختلفی برای ارزیابی کیفیت ترجمه وجود دارد که بهترین آن‌ها مدل معیارهای چند بعدی کیفیت یا MQM است. در این مدل سه عامل دقت، روان‌بودن و چیدمان به‌دقت بررسی می‌شوند. در نهایت مترجمان باید ترجمه‌ای دقیق، بدون ابهام و روان ارائه دهند.
اخذ مدرک ترجمه
برای مترجم‌شدن نیازی به مدرک ترجمه ندارید ولی اگر می‌خواهید به مترجمی حرفه‌ای تبدیل شوید، گرفتن مدرک ترجمه به شما کمک زیادی می‌کند.
گذراندن دوره‌های پیشرفته ترجمه و اخذ مدرک پایان دوره شما را به سطوح بالای مترجمی می‌رساند. این دوره‌ها شما را با بعد جدیدی از ترجمه آشنا می‌کند و نکات حرفه‌ای را به شما می‌آموزد.
ویژگی‌های مدیریتی مترجم حرفه‌ای
مترجم‌های حرفه‌ای از ویژگی‌های مدیریتی مهمی برخوردار هستند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
توانایی مدیریت پروژه
هر مترجم حرفه‌ای باید بتواند پروژه‌ها و زمان تحویلشان را مدیریت کند. مترجمان در ابتدا باید حواسشان باشد پروژه‌هایی که می‌پذیرند با یکدیگر تداخل نداشته‌باشند و برای تحویلشان زمان مناسبی را مشخص کنند.
اگر زمینه تخصصی خاصی دارید سعی کنید پروژه‌هایی را قبول کنید که مرتبط با همان زمینه باشند و درباره آن اطلاعات دارید. سعی نکنید صرفاً برای رد نکردن مشتری، پروژه‌هایی خارج از حوزه تخصصی‌تان بپذیرید. این کار ممکن است به اعتبارتان آسیب بزند.
برای مدیریت بهتر پروژه‌ها می‌توانید از ابزارهایی مثل ترلو و بالونت استفاده کنید تا به کارهایتان نظم دهید و مانع از ایجاد تداخل شوید.
توانایی بازاریابی مناسب
زمانی‌که سطح کاری‌تان پیشرفت می‌کند باید مهارت بازاریابی را هم به دیگر مهارت‌هایتان اضافه کنید. باید روش‌های جذب مشتری را بیاموزید و به آن‌ها مسلط شوید. برای رسیدن به تعداد بالای مشتری باید شبکه‌سازی کرده و سعی کنید با افراد بیشتری ارتباط برقرار کنید. با این کار خودتان و شیوه کارتان بیشتر دیده می‌شود.
از مشتری‌هایتان بخواهید شما را به دوستانشان معرفی کنند. می‌توانید به هر کدام از مشتری‌ها کد معرف بدهید. اگر فردی با کد معرف یکی از مشتری‌ها به شما مراجعه کرد، به آن معرف چند درصد تخفیف بدهید. با این کار مشتریان تشویق می‌شوند شما را به افراد دیگر معرفی کنند.
برقراری ارتباط مناسب با مشتری‌ها برای حفظ آن‌ها
سعی کنید مشتری‌هایی که با آن‌ها کار می‌کنید را برای خود حفظ کنید. باید سعی کنید ارتباط‌تان را با آن‌ها قطع نکنید تا برای پروژه‌های آینده باز هم سراغ شما بیایند. البته اولین اقدام برای حفظ مشتری ارائه کار با کیفیت بوده ولی بعد از آن، ادامه ارتباطی دوستانه و محترمانه خیلی مهم است.
قیمت‌گذاری مناسب
قیمت‌گذاری روی پروژه‌ها باید به‌درستی انجام شود. نباید کمتر از حد نرمال قیمت دهید زیرا اعتبار کارتان را پایین می‌آورد و کسی به‌عنوان مترجم حرفه‌ای به شما نگاه نمی‌کند. در عین حال قیمت‌های خیلی بالا هم نشان می‌دهد بیشتر از ارائه کاری با کیفیت به فکر دستمزدتان هستید. با این کار مشتری را از خودتان دور می‌کنید.
باید سعی کنید کاملا منطقی و بر اساس عرف بازار قیمت‌گذاری کنید. بهتر است در بعضی موقعیت‌های مختلف طرح‌های تخفیفی ارائه دهید تا مشتری‌های بیشتری جذب کنید.
ویژگی‌های شخصیتی مترجم حرفه‌ای
ویژگی‌های شخصیتی مترجم‌های حرفه‌ای شامل موارد زیر می‌شود.
علاقه به مطالعه کتاب و مقاله
اولین ویژگی مهم یک مترجم، علاقه به مطالعه است. در واقع شغل مترجمی با مطالعه عجین شده‌است. هر بار پروژه‌ای جدید قبول می‌کنید باید قبل از شروع ترجمه درباره آن تحقیق کنید و چند مقاله و خلاصه کتاب در مورد آن بخوانید.
مطالعه قبل از ترجمه شما را با آن حوزه و موضوع آشنا می کند و دید کلی به شما می‌دهد. هم‌چنین اصطلاحات و عبارت‌های مرتبط را می‌خوانید و هنگام ترجمه ازآن‌ها استفاده می‌کنید.
با مطالعه، احتمال اشتباه کردن در ترجمه کم می‌شود.
علاقه به کارکردن در محیطی آرام به‌صورت طولانی‌مدت
کار ترجمه نیاز به تمرکز بالایی دارد و افراد معمولا در محیط‌های آرام و بدون سروصدا تمرکز بیشتری دارند. باید سعی کنید خودتان را به بودن در محیط‌های آرام عادت داده تا بتوانید ترجمه‌ای با کیفیت ارائه دهید. تمرکز هنگام ترجمه احتمال خطا و از دست رفتن پیوستگی متن را کاهش می‌دهد.
جمع‌بندی
برای تبدیل‌شدن به مترجمی حرفه‌ای باید مهارت‌های قبلی‌تان را تقویت کنید و مهارت‌های جدیدی یاد بگیرید. برای پیشرفت‌کردن در این حوزه باید علاقه زیادی به مطالعه داشته‌باشید و بتوانید در محیطی آرام همراه با تمرکز کار کنید.
مترجمان حرفه‌ای باید تسلط بالایی به زبان مبدأ و مقصد داشته و توانایی یافتن معادل عبارت‌های تخصصی و جملهبندی روان و دقیق را داشته‌باشند.
هم‌چنین برای بالا رفتن سرعت ترجمه باید مهارت تایپ و نحوه استفاده از ابزارهای مختلف مترجم یار را بیاموزند.توانایی مدیریت پروژه و جذب مشتری از ویژگی‌های مدیریتی مترجم پیشرفته است. بدون این ویژگی‌ها مترجمان نمی‌توانند مثل افراد حرفه‌ای کار کنند.
